ترکهای پوستی (استریا) معمولا بر اثر رشد سریع عضلات و چربیهای زیر پوست ایجاد میشود. این اختلال پوستی عموما با افزایش استرس و تحریک شدن پوست، تشدید میشود. وقتی پوست خاصیت کشسانی خود را از دست دهد و دچار انقباض و انبساط سطحی شود در چاق و لاغر شدن دچار این خطوط موازی میگردد.
راهکارهای درمان استریا امروزه به کمک بیماران پوستی به خصوص بانوان آمده است. داشتن پوست صاف و بدون هیچگونه عارضه ای همیشه موجب به وجود آمدن احساس خوشایند زیبایی و در نتیجه افزایش اعتماد به نفس در افراد شده است. اگر دچار این ضایعه پوستی شدهاید، هرچه سریعتر برای درمان آن اقدام کنید تا نتیجه مطلوبتری بدست آورید.
درمان ترکهای پوستی (استریا)
ترک پوست استریا (Striae)، یک بیماری پوستی است که بر اثر خشکی پوست به وجود میآید. این بیماری نامهای مختلفی را به خود اختصاص داده است. یکی از نامهای آن به دلیل کشش سطح پوست و ایجاد اثر پس از آن بر پوست، به نام استرچ مارک (Stretch marks) نیز معروف شده است.
استرچ مارک در اثر کشیده شدن پوست و در نتیجه شکستن فیبرهای الاستیک در عمق پوست ظاهر میشود. الیاف الاستین موجب کشش سطحی پوست و به وجود آمدن حالت ارتجاعی در پوست میگردد. به مرور زمان با نازک شدن پوست این اسکار خطی در پوست ایجاد شده و باقی میماند.
چرا استریای پوستی با نام ترک پوستی بارداری نیز شناخته میشود؟
درمان ترک پوستی بارداری از شایع ترین دلایل مراجعه مادران باردار به پزشکان فوق تخصص پلاستیک و زیبایی است. علت نام گذاری آن نیز این است که تقریبا تمامی بانوان در یک دوره از زندگی خود توسط بارداری دچار افزایش وزن چشمگیری میشوند. همین موضوع باعث میشود آنها بیشترین اما ابتلا به این اختلال را به خود اختصاص دهند.
به همین دلیل به این ضایعه پوستی ترک بارداری نیز میگویند.
حال این سوال ممکن است پیش آید که استریای پوستی چگونه ایجاد میشود؟
- اسکار خطی ناشی از ترک پوستی، عموما به خاطر عواملی چون:
- هوای سرد و خشک (کمبود رطوبت در هوا)
- افزایش بی سابقه وزن
- کاهش سریع وزن
- کهولت سن
- سن بلوغ (افزایش و تغییر سایز)
- بارداری (افزایش حجم پوست به خصوص در ناحیه شکم و سینه)
- دوران شیردهی (لاغر شدن عضلات به خصوص در ناحیه سینه)
- مصرف کورتیزون ناشی از بیماری کوشینگ (بیماری که در طی آن تولید کلاژن کاهش مییابد)
- مشکلات و اختلالات ژنتیکی
- بیماری عفونی به وجود میآید.
آیا به وجود آمدن استریا برای انسان خطرناک است؟
این موضوع که آیا ضروری است که به دنبال راه درمان ترکهای پوستی باشیم، هنوز از نظر پزشکی تایید نشده است. در واقع ضرورتی برای درمان هرچه سریعتر این بیماری وجود ندارد. این اختلال پوستی ناشی از تغییر وزن ناگهانی یکپارچگی پوست را مختل نمیکند و هیچ خطری در آینده به وجود نخواهد آورد.
اما وجود استرچ مارک، موجب ایجاد یک ظاهر نا به هنجار و ناخوشایند برای بیمار میشود. از آنجایی که همه انسانها به خصوص بانوان همیشه به دنبال ظاهر و پوست زیبایی هستند. همین امر موجب به وجود آمدن احساس نگرانی و کاهش اعتماد به نفس در آنها شده است.
به همین دلیل پیشنهاد میشود برای رفع این اختلال پوستی هرچه سریعتر به پزشک فوق تخصص پلاستیک و زیبایی خود مراجعه کنید. قبل از اینکه به واسطه این عارضه پوستی دچار بیماریهای روانشناختی کمبود اعتماد به نفس و حضور در جمع شوید.
هرچه سریعتر اقدام به از بین بردن استریا کنید، موفقیت در درمان بیشتر خواهد بود.
ترک پوست خطی در چه نقاطی از بدن بیشتر دیده میشود؟
- شکم
- باسن
- ران
- پشت زانو
- سینه
- پهلوها
- بازو
علائم قطعی استریا چگونه ظاهر میشود؟
پوست از سه لایه کلی تشکیل شده است. به ترتیب از بالا به پایین لایه اپیدرم (Epiderma layer)، لایه درم (Derma layer) و لایه هایپودرم (Hipoderma layer). الاستین و کلاژن در ناحیه درم وجود دارند. وجود کلاژن و الاستین در پوست موجب ایجاد تازگی و جوانی، ظاهر سالم و خاصیت ارتجاعی در پوست میشود.
پوست در اثر عوامل مختلفی که به آن اشاره شد، دچار فقدان کلاژن کافی برای به وجود آوردن حالت کشسانی در پوست میشود. همین موضوع باعث شده که پوست تغییر ظاهر داده و دچار اسکار خطی استریا روی آن شود.
هر زمان احساس کردید بر اثر تغییرات ظاهری خود در بعضی مناطق از پوست خود دچار خطوطی به رنگ سفید و قرمز یا بنفش شده اید، باید گفت شما مبتلا به این اختلال پوستی شده اید.
روشهای درمان ترکهای پوستی (استریا)
ترک پوستی عموما به صورت تعدادی نوارهای خطی و باریک بر روی پوست ظاهر میشود. این خطوط به طور موازی در کنار یکدیگر قرار دارند. این ناهنجاری ترک پوستی ممکن است بر اثر خراش، ضربه، عفونت، بیماری و کشش پوست تشدید گردد.
راههای درمان ترک پوستی چیست؟
درمان ترک پوستی از دغدغه مهم افراد چاق و بانوان باردار است. کشیدگی بیش از حد پوست تعداد فیبرهای کلاژن و الاستین را کاهش داده است و موجب ایجاد بافتهای ترک ترک خورده بر پوست میگردد. با این حال روشهایی وجود دارند که میتوانند تا حد بسیار زیادی بر روی بهبود ظاهر این اسکارهای خطی تاثیر بگذارند.
امروزه از طیفهای گستردهای از پروتکلهای درمانی برای از بین بردن این عارضه پوستی استفاده میشود. انتخاب هر روش با توجه به میزان آسیب، ژنتیک فرد بیمار و نظارت کامل پزشک انجام میگردد.
- درمانهای موضعی پزشکی
کرمهای مخصوص ضد ترک استریا حاوی رتینوئید مانند ترتینوئین ۰.۱%
این کرمها عموما زمانی کاربردی هستند که شما بدانید در یک ناحیه از بدن استرچ خطی تولید خواهد شد و به عنوان پیشگیری از قبل برای مرطوب نگه داشتن آن ناحیه از آن استفاده کنید. مثلا بر روی شکم و در دوران بارداری به ویژه سه ماهه آخر بارداری که با افزایش وزن کودک درون رحم همراه است.
این کرمها عموما مشتقات ویتامین A هستند و حاوی اسید هیالورونیک و روغنهای گیاهی مانند (زیتون، نارگیل، پاپایا، بادام تلخ و غیره…) میباشند.
البته مصرف این کرم باید طبق نظر و تشخیص پزشک انجام شود. علل الخصوص در دوران بارداری که ممنوعیتهای دارویی خاص خود را دارند. مواد حاوی این کرمها موجب کاهش خارش و در نتیجه ترمیم پوست آسیب دیده خواهد شد.
کرم اسیدلاکتیک AHAS- 72% یا اسید گلیکولیکها
مصرف این کرم ضد ترک پوستی بارداری عموما روزانه دوبار طبق تشخیص پزشک مورد مصرف قرار میگیرد. ماساژ این ماده روی پوست آسیب دیده التهاب ناشی از خارش و خشکی پوست را تا حد بسیار زیادی کم کرده و به مرور موجب التیام آن میشود.
- لیزر
برای کسانی که آمادگی انجام مداخلات جراحی را ندارند. و همچنین به دنبال راه حلی قطعی و امیدوارکننده تر از سایر روشها میگردند، موثرترین روش لیزر درمانی خواهد بود. لیزرهای رنگی پالسی عموما به بیمار در دستیابی مجدد به پوست صاف و بدون ترک بسیار کمک میکند.
لیزر به دلیل کاهش ظاهر اختلالات پوستی، افزایش تراکم در بافت پوست، مفید بودن برای هر نوع پوست و همچنین بهبود سریعتر به نسبت سایر روشها از محبوبیت بیشتری در بین بیماران و پزشکان برخوردار است.
اگر لیزرهای رنگی پالسی در اریتماتور ترک پوست استفاده شود، بهترین گزینه برای بازسازی این ضایعات پوستی ناشی از چاقی و لاغری خواهند بود. تکرار این روش برای ۵ الی ۶ بار به فاصله زمانی ۱ ماه لازم است.
- درمانهای جراحی
این روش درمان معالجه استریا، تنها پس از مشاوره با پزشک فوق تخصص پلاستیک و زیبایی مجرب و در صورت بروز آسیب بسیار شدید انجام میشود. اگر تمامی روشهای موجود جهت پیشگیری و درمان نتیجه بخش نبوده باشد از روش جراحی برای ترمیم پوست آسیب دیده استفاده میشود.
- لایه برداری شیمیایی و درمان ترکیبی میکرودرمال
این راهکار درمان ترکهای پوستی، فرآیند لایه برداری پوست را از طریق پاشیدن مواد ویژه مورد نیاز روی پوست انجام میدهد. هنگامی که این روش با لایه برداری شیمیای همراه باشد تاثیر بیشتری بر پوست خواهد گذاشت.
- فرکانس رادیویی
در این راه درمان از میکرونیدل برای درمان عارضه ترک پوست استفاده میشود. این روش نیز به مانند روش استفاده از لیزر برای هر نوع پوستی مفید بوده و نتایج مطلوب زیادی به همراه داشته است.
- تزریق فروتراپی و کلاژن
این مواد به لایههای پوست به منظور بهبود سریعتر و کمک به حالت کشسانی پوست تزریق میشود.
همچنین با روش های جدید لاغری اندام بیشتر آشنا شوید.
تفاوت رنگ استریا و انواع ترکهای پوستی چیست؟
ترکهای پوستی بر دو نوع هستند. هنگامی که برای اولین بار در پوست ایجاد میشوند به دلیل خونریزی زیر پوستی و تغییرات به رنگ قرمز و بنفش دیده میشوند. با گذر زمان و پیر شدن پوست رنگ استریا کمرنگ تر شده و رنگی مایل به سفید به خود میگیرند.
به ترکهای قرمز و بنفش، استریای روبا (Striae Ruba) و به ترکهای سفید، استریای آلبا (Satriae Alba) نیز میگویند. در اوایل ابتلا این اختلالات پوستی موجب افزایش سلولهای لنفاوی و وریدی روی سطح پوست شده و در مراحل بعدی به مرور با کاهش فیبر کلاژن سبب خشکی لایه اپیدرم و در نتیجه ترک ترک شدن پوست میشود.
هدف از رفع سریع ترکهای پوستی چیست؟
رفع سریع ترکهای پوستی به منظور جلوگیری از کاهش تولید فیبرهای کلاژن و تشویق به تولید هرچه بیشتر این الیاف در پوست است. همچنین اینکار موجب بازگرداندن خاصیت کشسانی در پوست خواهد شد.
اینگونه مشکل رنگدانه سازی به حداقل میرسد و با ایجاد رطوبت لازم به سطح پوست، پوست احیا شده و ترک به حداقل میرسد.
راهکارهای جلوگیری از ابتلا به اختلال ترک پوست بارداری:
عموما با خشکی پوست و تغییر سایز ناگهانی، موجب ایجاد التهابات پوستی و خارش در آن ناحیه میشود. در نتیجه خاراندن پوست دچار پوسته پوسته شدن و ترکهای عمیق میگردد. راه حل قطعی برای پیشگیری از ابتلا به این اختلالات وجود ندارد. با اینحال با رعایت هریک از نکات زیر میتوان این امید را داشت که کمتر به این ناهنجاری ترک پوستی مبتلا شویم:
- حفظ رطوبت پوست با استفاده از کرمها و روغنهای حاوی روغن( زیتون، نارگیل، بادام تلخ، آلوئه ورا و غیره …)
- رعایت رژیم غذایی سالم که علاوه بر کنترل وزن شما، موجب تولید هرچه بیشتر کلاژن در پوست گردد.
- نوشیدن آب به مقدار کافی.
انجام حرکات کششی به جهت تحریک پوست و کشش ناحیه آسیب دیده.
آیا جنسیت و رنگ پوست تاثیری در ابتلا به استرچ مارک خواهد داشت؟
خیر – به طور کلی اختلاف رنگ پوست و جنسیت تاثیری در ابتلای بیشتر به این بیماری نخواهد داشت. با این وجود در بانوان به دلیل بارداری و مراحل شیردهی آمار ابتلا شایعتر است.
مراحل قبل انجام درمان چگونه است؟
- مانند تمامی درمانهای بیماریهای پوستی لازم است قبل از هرچیز درباره این بیماری تحقیقات لازم را انجام دهید. میتوانید با مراجعه به پزشکان متعدد و طرح پرسش و پاسخ اینکار را انجام دهید. یا به وب سایتهای معتبر مراجعه کرده و پاسخ سوالات خود را جستجو کنید.
- پس از انجام اینکار لازم است پزشک معتبر و متخصص در زمینه درمان بیماریهای پوستی را برای خود برگزینید. پزشک شما باید دارای مدرک فوق تخصص پلاستیک و زیبایی باشد تا بتواند بهترین نتیجه و موثرترین روش را به شما معرفی کند.
- به کلینیک پزشک مورد نظر خود مراجعه کنید. به طور کامل درباره هزینه، راهکارهای درمانی موجود، از پزشک خود مشورت بخواهید.
- پزشک نیز موظف است هرگونه احتمالات و عوارض ناشی از درمان این بیماری، هزینه و روشهای کاربردی را به طور کامل برای بیمار شرح دهد.
- حال تصمیم گیری بر عهده بیمار خواهد بود که کدام روش را با توجه به هزینه آن و ریسکهای احتمالی موجود را انتخاب کند.
- در تمامی درمانهای زیبایی لازم است بیمار از چند روز قبل برای بهبود و تسریع روند درمان مصرف سیگار و الکل و قرصهای رقیق کننده خون مانند استومینوفن را قطع کند.
مطالعه مقاله درمان ترکهای پوست و سیاهی دور چشم با کربوکسی تراپی از دست ندهید.
مراقبت پس از درمان:
- لازم است پس از درمان طبق توصیه پزشک پمادهای لازم جهت جلوگیری از تشکیل مجدد استریا مصرف شود.
- برای یک هفته پس از درمان لازم است رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید. تا سلامت پوست شما بازگردد.
- تا یک هفته پس از درمان در مقابل اشعه مستقیم تابش خورشید قرار نگیرید.
آب زیاد بنوشید تا خارش و خشکی پوستتان جبران شود.
آیا لازم است برای درمان قطعی استریا مجدد به پزشک مراجعه کنیم؟
موفقیت صد در صدی در نابودی ترک پوستی وجود ندارد. اما میتوان درصد بسیار زیادی از این اختلال و نا به هنجاری پوستی را ترمیم کرد. تعداد جلسات درمان با توجه به نوع و میزان آسیب برای هر بیمار متفاوت بوده و طبق تشخیص پزشک انجام میشود.
