خطر ترکیدن پروتز سینه دغدغهای است که معولا بسیاری از افراد را در انجام عمل پروتز سینه دچار تردید میکند. باید گفت که پاره شدن پروتز سینه یا ترکیدن آن، بهویژه امروزه و با پروتزهای باکیفیتی که تولید میشوند، بسیار دور از انتظار است.
با این حال انتخاب جنس و برند معتبر، جراح ماهر (فوق تخصص جراحی پلاستیک)، تکنیک جراحی مورد استفاده و همچنین در پیش گرفتن سبک زندگی مناسب، خطر ترکیدن پروتز سینه را کاهش میدهد. برای مثال پروتزهای سالینی به دلیل فرم ساخت آنها، خطر پارگی بیشتری دارند و یا در ایمپلنتهای لایف تایم، خطر ترکیدن پروتز سینه وجود ندارد یا اگر هم اتفاق بیفتد هیچ مشکلی برای فرد نخواهد داشت.
بهتر است پیش از اینکه در مورد عمل پروتز سینه خود تصمیم بگیرید یا به دلیل ترس از ترکیدن پروتز سینه، این کار را کنار بگذارید، این مقاله را بخوانید:
احتمال پاره شدن پروتز سینه
خطر ترکیدن پروتز سینه همیشه وجود ندارد و در شرایط خاصی ایجاد میشود. در واقع ایمپلنت یا پروتز سینه، امروزه یکی از بهترین و کم عارضهترین روشهای زیبایی بدن است. با این حال نکاتی در مورد جنس پروتز سینه، شیوه و تکنیک قرار گرفتن آن در سینه و همچنین جراحی که این عمل را انجام میدهد، در ماندگاری پروتزهای سینه و کاهش خطر ترکیدن پروتز سینه موثر است.
همچنین سبک زندگی هر فرد، میزان تحرک و فشاری که روزانه به سینهها و پروتز درون آن وارد میشود نیز در ایجاد خطر ترکیدن پروتز سینه بیتاثیر نیست. برای مثال خانمهای ورزشکاری که سینههای آنها مدام در حال تکان خوردن است و یا به آن فشار زیادی وارد میشود، بیشتر در خطر ترکیدن پروتز سینه قرار دارند.
مربیان ایروبیک، دوندگان و سوارکاران بیشتر در خطر ترکیدن پروتز سینه و یا پارگی پروتز قرار دارند.
پروتزهای سینه از گذشته تا به امروز تغییرات زیادی کردهاند؛ به طوری که جنسها و مدلهای مختلفی از پروتز در بازار موجود است و بسته به نیاز یا خواست شما و همچنین تشخیص جراح فوق تخصص پلاستیک و زیبایی، یک مدل از پروتز سینه برای شما انتخاب خواهد شد که بیشترین تناسب را با شرایط بدنی شما داشته باشد.
ماندگاری پروتزهای سینه بسته به جنس و کمپانی سازنده و البته سبک زندگی هر فرد میتواند کمتر از ۱۰ سال تا بیش از ۲۰ سال متغیر باشد. به همین دلیل کسانی که از پروتز سینه استفاده میکنند، هر ۵ تا ۱۰ سال یک بار بهتر است توسط جراح خود معاینه شوند تا از سلامت پروتزهای سینه اطمینان حاصل شود و در صورت پارگی، فورا تعویض شوند.
البته ایمپلنتهای لایف تایم یا مادام العمر نیز وجود دارد که معمولا خطر ترکیدن پروتز سینه در آنها بسیار کمتر است و پاره نمیشود. همچنین با وجود ایجاد لمس طبیعی بافت سینه، آنقدر جنس آنها مقاوم و فشرده است که در صورت پارگی تغییر شکل نمیدهد و نیازی به تعویض ندارد.
در ادامه نخست به معرفی انواع پروتز سینه میپردازیم و سپس کارکرد هر کدام و خطر ترکیدن پروتز سینه را بررسی خواهیم کرد.
انواع پروتز سینه و خطر ترکیدن آنها
پروتزهای سینه بسته به جنس، اندازه، فرم و ماندگاری در چند دسته قابل بررسی هستند. برای مثال از نظر سایز و اندازه پروتزها مختلف هستند و در هر مرحله از سن و شرایط بدنی فرد باید از اندازه مشخصی استفاده کرد. از نظر شکل پروتزها حالت گرد، اشکی یا قطرهای شکل و همچنین اشکال اختصاصی دارند. برای رسیدن به فرم دلخواه سینه میتوان از هر کدام از این پروتزها بسته به نظر جراح فوق تخصص پلاستیک، بهره برد.
خطر ترکیدن پروتز سینه از نظر جنس و مدل
پروتزهای آب نمک یا سالین:
این پروتزها از کیسههای خالی با جنس سیلیکون ساخته میشوند. پس از اینکه پروتز خالی درون سینهها قرار گرفت، درون آن با آب نمک استریل شده یا سالین پر میشود. در واقع ماده حجم دهنده به سینهها، آبنمک موجود در این پروتزها است. به همین دلیل لمس این پروتزها چندان شبیه به بافت طبیعی سینه نیست. همچنین هنگام تکان خوردن سینه، ممکن است ظاهری طبیعی ایجاد نکند و خود فرد نیز تکان خوردن این آب نمک را در سینه خود احساس کند.
با این حال این سوال پیش میآید که پس چرا از پروتزهای سالینی استفاده میشود؟ در جواب باید به سه نکته مهم اشاره کرد، اول اینکه چون در ساخت این پروتزها مواد کمتری به کار رفته و بیشتر حجم آن را آب و نمک تشکیل میدهد، هزینه بسیار کمتری نسبت به پروتزهای دیگر دارد.
دوم هم اینکه چون پروتز قبل از کار گذاشته شدن در سینه خالی است و حجم کمی دارد، برای ورود به سینه نیاز به برش کوتاهتری هم دارد. در واقع طول برش مورد نیاز برای پروتزهای سالینی معمولا یک تا دو سانتیمتر کمتر از برش برای دیگر انواع پروتزها است. به همین دلیل جای بخیهها پس از عمل پروتز سینه کمتر باقی میماند.
و نکته سوم اینکه هرچند شاید تا حدی احتمال پاره شدن این پروتزها بیشتر باشد اما چون درون آن با آب نمک پر شده که محلول بیخطری برای بدن است، در صورت پارگی و تخلیه درون آن، مشکلی برای بدن پیش نمیآید و سالین درون پروتز توسط بدن جذب خواهد شد.
پروتزهای سیلیکونی مایع:
این پروتزها از جنس سیلیکن و به صورت تو پر ساخته میشوند اما ماده درون آنها نیز از جنس ژل سیلیکونی است. با این حال نسبت به پروتزهای سالین، کمی فشردهتر و سفتتر هستند و لمس بهتری دارند. مایع سیلیکونی درون این پروتزها غیر چسبنده و روان است و در صورت پاره شدن، درون بدن جریان مییابد. البته برای بدن و اندامها بیخطر است ولی باید هرچه زودتر تخلیه شود.
پروتزهای سیلیکونی چسبنده:
جنس این پروتزها تماما از سیلیکون چسبنده و ژل سفت و فشرده سیلیکونی است. به همین دلیل در اثر پارگی جریان پیدا نمیکند. این نوع پروتزها ظاهر و البته لمس بسیار طبیعی دارند و حس بافت طبیعی سینه را ایجاد میکنند. همچنین به دلیل تو پر بودن، به سادگی به اشکال مختلف تولید میشوند.
پروتزهای سیلیکونی جامد و چسبنده از انواع بسیار پرطرفدار میان پزشکان و خانمها هستند و خطر ترکیدن پروتز سینه و پارگی در آنها بسیار کمتر از نمونههای قبلی است.
پروتز سینه لایف تایم:
این پروتزها نیز از جنس سیلیکون فشرده هستند اما میزان تراکم ماده سیلیکونی در آنها بسیار بالا است. به همین دلیل عمر بسیار بالایی دارند و معمولا تا پایان عمر فرد نیازی به تعویض ندارند. پروتزهای سیلیکونی معمولی پس از پارگی معمولا تغییر شکل میدهند و نیاز به تعویض دارند اما پروتزهای لایف تایم پس از پارگی فرم و شکل خود را حفظ میکنند و فرم سینه تغییری نمیکند.
به خانمهایی که از خطر ترکیدن پروتز سینه میترسند و یا قصد ندارند عمل تعویض پروتز سینه را تجربه کنند پیشنهاد میشود از این مدل پروتز استفاده کنند. البته این نکته کاملا به نظر و تشخیص پزشک بستگی دارد.
نشانههای خطر ترکیدن پروتز سینه
پارگی یا ترکیدن پرتز سینه بسیار نادر است و بسیار کم پیش میآید. به ویژه در سالهای اخیر با کمک فناوریهای نوین، پروتزها را به شکلی میسازند که حتی در فشارهای بسیار بالا و وارد شدن ضربههای شدید نیز پاره نشوند.
هرچند تصادفات شدید که با وارد شدن فشار غیر طبیعی، برخورد جسم نوک تیز و یا پارگی دندان و وارد شدن آن به پروتز و مواردی از این دست البته خطر ترکیدن پروتز سینه را افزایش میدهند. با این حال ممکن است پس از پایان یافتن عمر مفید پروتزها یا در شرایط خاص پروتز سینه پاره شود. در این صورت نشانههایی خواهد داشت:
- خالی شدن یا تغییر شکل ناگهانی سینه؛ به ویژه در پروتزهای سالینی
- احساس حالت برآمده در گوشهای از سینه؛ به ویژه در پروتزهای سیلیکنی چسبنده
- تغییر شکل پروتز و سینه که نشان از دفورمه شدن پروتز دارد
- احساس درد در محل تماس پروتز و بافت سینه که ممکن است با ورم سینه بعد از پروتز همراه باشد
با این حال بهترین راه برای تشخیص پارگی پروتز، معاینه توسط جراح پلاستیک و استفاده از دستگاه MRI است. در صورت مشاهده هر کدام از این نشانهها و یا حتی مشکوک شدن به ترکیدگی چروتز سینه، حتما به جراح فوق تخصص پلاستیک و زیبایی مراجعه کنید.
برای اطلاع از مراقبت های لازم بعد از جراحی های سینه، مقالهی ماساژ سینه بعد از پروتز را از دست ندهید.
خطر ترکیدن پروتز سینه سالینی
فهمیدن پارگی این پروتزها بسیار ساده است. معمولا یکی از سینهها کوپکتر از دیگری میشود و یا در بخشهایی از آن تورم غیر عادی دیده میشود. معمولا بسته به جنس پروتز در ۱۰ سال نخست، خطر پاره شدن این پروتزها زیر ۱۰ درصد است اما رفته رفته هرچه از زمان گذاشتن پروتز جلوتر برویم، خطر ترکیدن پروتز نیز افزایش مییابد. تعویض پروتز سینه و یا لیفت سینه کمک میکند تا عدم تقارن سینهها پس از پاره شدن پروتز سینه، برطرف شود.
خطر ترکیدن پروتز سینه با ژل سیلیکونی مایع
نشانههای این مشکل نیز کاهش ناگهانی حجم و اندازه سینه و یا ایجاد تورم، توده خارجی و بدفرمی در سینه و پیرامون پروتز است. معمولا ژل مایع سیلیکونی پس از خروج، به بافت سینه و زیر بغل مهاجرت میکند و باید تخلیه شود. گاهی ممکن است افزایش حجم و سایز غدههای لنفاوی بدن در زیر بغل (گرانولوم) یکی از نشانههای پاره شدن پروتز سینه باشد.
این نوع پروتز در ۱۰ تا ۱۵ سال نخست پس از کار گذاشتن، خطر پارگی ۲۵% دارند. به همین دلیل امروزه چندان مورد استفاده قرار نمیگیرند و تنها در موارد خاص و به تشخیص جراح با توجه به شرایط فرد تجویز میشوند.
خطر ترکیدن پروتز سینه با ژل چسبنده
این نوع پروتز که محبوبترین نو پروتز میباشد، کمترین میزان خطر پارگی را داد. معمولا در ۵ تا ۱۰ سال اول، خطر پارگی این پروتزها در حد ۱ درصد است. به ویژه در پروتزهای منتور امریکایی که یکی از بهترین مارکهای پروتز است. همچنین پارگی در این پروتزها به صورت داخل کپسولی و درون بافتهای خود پروتز است. به همین دلیل علامت خاصی ندارد و تنها با معاینه دقیق و به کمک MRI قابل شناسایی است.
به همین دلیل معاینات ۵ یا ۱۰ سال یک بار توسط فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی، به تشخیص زود هنگام پارگی پروتز سینه و تعویض به موقع آن کمک میکند تا خطری برای شما و مشکلی برای بافتهای سینه ایجاد نشود.
دلایل پارگی یا ترکیدن پروتز سینه
جنس و سالم بودن پروتز سینه
علاوه بر اینکه خطر ترکیدن پروتز سینه در مدلهای سالینی و مایع از مدلهای ژل جامد بیشتر است؛ سالم بودن پروتز پیش از کارگذاری نیز بسیار مهم است. گاهی ترکها یا خراشهای ریزی در سطح پروتز سینه ایجاد میشود که از دید شرکت سازنده یا جراح پنهان میماند. پس از کارگذاشتن و ایجاد فشار مستمر و حرکت روزانه سینهها، این شکافها یا خراشها افزایش پیدا میکند و پروتز پاره میشود.
شیوه جراحی و هنگام عمل پروتز سینه
کسانی که بر بسار کوچک بودن خط برش عمل پروتز سیه پافشاری میکنند باید بدانند که اگر اندازه برش خیلی کوچک باشد، ممکن است هنگام جاگذاری به آن فشار زیادی وارد شود و موجب ترک خوردن یا خراش افتادن آن شود. همچنین اگر جراح شما تخصص و مهارت کافی را نداشته باشد ممکن است تکنیک نامناسبی را در جا گذاشتن پروتز سینه به کار گیرد. برخورد ناخواسته تیغ جراحی نیز یکی دیگر از مواردی است که به پارگی پروتز سینه منجر خواهد شد. این نوع پارگیها معمولا در یک تا سه ماه اول خود را نشان میدهد و به سرعت باید تعویض شوند.
گذر زمان و طولانی شدن وجود پروتز در سینه
با گذر زمان، امکان فرسایش و یا فعل و انفعالات شیمیایی میان لایه بیرونی پروتز و مواد درون بدن وجود خواهد داشت. این موارد خطر ترکیدن پروتز سینه را افزایش میدهد. ضربههای فیزیکی مکرر و پیوسته که به سبک زندگی فرد نیز بستگی دارد، یکی از مهمترین دلایل پارگی پروتز سینه است. همچنین استفاده از برندهای معتبر که جنس پروتز سینه آنها و کیفیت ساخت آن بسیار بالاتر است، خطر پارگی پروتز را بسیار کاهش میدهد.
آیا خطر ترکیدن پروتز سینه در هواپیما وجود دارد؟
وقتی پروتز درون سینه قرار میگیرد معمولا مقداری هوا اطراف آن به دام میافتد که چند روز بعد از جراحی و با تحرک پروتز، برطرف میشود یا جذب بدن میگردد. ۲ تا ۳ روز پس از کار گذاشتن پروتز سینه باید استراحت کنید و فعالیت بدنی کمتری داشته باشید اما پس از این دوران دیگر جای هیچ نگرانی نیست.
پس از گذشت چند هفته تا چند ماه، بافتهای سینه پس از مدتی کم کم با سطح بیرونی پروتز در پیوند قرار میگیرند و پروتز خارجی، رفته رفته جزوی از اندامهای بدن خواهد شد. به همین دلیل فشاری که به طور معمول به بدن وارد میشود مانند ورزش یا تغییر فشار هوا در کوهنوردی یا مسافرتهای هوایی، نمیتواند موجب پاره شده پروتز شود.
گفته میشود نگرانی خطر ترکیدن پروتز سینه در هواپیما، در پی شایعهای از سوی یک شرکت هواپیمایی ایجاد شده است. از انجایی که کارمندان و مهمانداران این شرکت به دنبال مرخصی گرفتن و انجام عمل پروتز سینه بودند، مسئولان این شرکت برای منافع شخصی خود و جلوگیری از این عمل، شایعه را ساختند و به آن دامن زدند. این شایعه رفته رفته باعث شد تا خانمها دچار نگرانی و وسواس بیشتری در رابطه با خطر ترکیدن پروتز سینه و یا پارگی آن شوند.
همچنین در مواردی که شخص تصادف کند یا ضربه شدیدی به سینهها وارد شود، حتما خطر شکستگی قفسه سینه و آسیب جدی به بافتهای خود سینه نیز وجود دارد که چنین مواردی بسیار کم است و جای نگرانی برای خطر ترکیدن پروتز سینه ندارد. درواقع بهتر است چه با پروتز سینه و چه بدون آن، همواره مراقب سلامتی خود و اطرافیانمان باشیم.
برای آگاهی بیشتر ، با مشاوران ما در مطب دکتر آرش نجف بیگی تماس بگیرید. ما مشتاقانه شما را راهنمایی خواهیم کرد. همچنین میتوانید یک جلسه مشاوره رایگان با دکتر نجف بیگی داشته باشید